Zelf brood bakken is iets magisch. Met een paar simpele ingrediënten, je eigen handen en een oven kun je iets prachtigs maken waar iedereen van kan genieten. Brood bakken lijkt misschien een uitdaging wanneer je het nog nooit hebt gedaan, maar ik beloof je dat als je eenmaal begint.. je zal zien dat het eigenlijk best wel meevalt én je er een boel plezier aan zal beleven. Want wat is er nu lekkerder dan vers brood?
In deze kookles laat ik je zien hoe makkelijk het kan zijn om je eerste brood te bakken. Ik vertel je meer over de verschillende stappen en de ingrediënten die je gaat gebruiken. Zoals met elke vaardigheid in de keuken is ervaring de beste manier om te leren, dus maak deze week nog een afspraakje met jezelf om brood te bakken!

De ingrediënten
Meel
Het belangrijkste ingrediënt in brood is natuurlijk meel. Het meest gebruikte soort meel is tarwemeel, maar je kan uiteraard ook brood bakken met allerlei andere soorten meel. Denk aan spelt, maar ook boekweit en rogge. Hoe meer gluten en eiwitten het meel bevat, hoe luchtiger je brood kan worden.
Bloem is meel waaruit de vezels gezeefd zijn en zo dus “wit” is. Zo wordt wit brood dus gemaakt van bloem en volkoren brood van 100% meel. Maar, het is ook goed mogelijk om te variëren in de verhoudingen die je gebruikt. Een 100% volkorenbrood kan een stuk compacter zijn dan een wit brood. Het is leuk om te experimenteren met verschillende verhoudingen van bloem en meel.
Gist
Gist wordt toegevoegd aan brood om het deeg te laten rijzen. Vroeger maakte men gebruik van de natuurlijke gist die ontstond door water en meel te laten staan. Dit heet ook wel zuurdesem en is de laatste tijd weer erg populair aan het worden. Je kan je eigen zuurdesem maken, maar als je voor het eerst brood gaat bakken is het makkelijker om kant en klaar gist te kopen.
Gist is verkrijgbaar is een gedroogde en een verse variant. Gedroogde gist kun je het beste in voorverpakte zakjes kopen, dan blijft je gist het langste goed. Verse gist kun je soms kopen in het koelvak van de supermarkt en is maar beperkt houdbaar in de koelkast. Verse gist wordt opgelost in lauw water en dan toegevoegd aan het meel met de rest van de natte ingrediënten.
Zout
Ik vind dat zout een essentieel ingrediënt in lekker brood is. Je kan allerlei soorten zou gebruiken, maar zorg er wel voor dat het goed fijngemalen is. Let er op dat bij het mengen van de droge ingrediënten het zout en de gist niet in direct contact met elkaar komen (door bijvoorbeeld bovenop elkaar te strooien). Dit kan de werking van de gist tegengaan.
Water
Water uit de kraan is prima. Meet het water af, maar houd er rekening mee dat je wellicht niet alles of een beetje meer nodig hebt.
Extra’s: suiker, honing, boter, olie, eieren, zaden, noten en gedroogde vruchten
Als je de basis van het brood bakken beheerst, kun je al je creativiteit kwijt in het maken van heerlijke variaties. Het toevoegen van suiker of honing zorgt voor een zoeter resultaat en helpt het deeg ook sneller te rijzen. Boter of olie maken je brood zachter en minder droog. Eieren zorgen voor een verrijkt deeg en geven nét dat extra zoals in bijvoorbeeld een brioche of deze lekkere kaneelbroodjes. Daarnaast kun je aan je brood nog allerlei soorten zaden, noten en gedroogde vruchten toevoegen. Lekker!
Een simpel stappenplan voor brood bakken
Stap 1: Droge ingrediënten mengen
Meng alle droge ingrediënten en let erop dat het zout en de gist niet in direct contact met elkaar komen. Tijdens deze stap kun je ook noten, zaden en eventueel gedroogde vruchten toevoegen.
Stap 2: Natte ingrediënten toevoegen
Elke soort meel is weer anders. Sommig meel neemt meer water op dan het andere. Daarom kan het zijn dat wanneer je een bepaald recept volgt, je uiteindelijk met een te nat of een te droog deeg achter blijft. Houd altijd in de gaten hoe het deeg voelt. Wanneer je het water (of de melk) beetje bij beetje toevoegt en niet alles tegelijkertijd, kun je het proces goed in de gaten houden. Het deeg moet vochtig maar niet plakkerig aanvoelen wanneer je alle natte ingrediënten hebt toegevoegd.
Stap 3: Kneden
Om de gluten in het deeg te activeren, gaan we het deeg kneden. Neem hiervoor ongeveer 10 minuten de tijd en vouw het deeg met je handpalm en vingertoppen over elkaar heen. Als het deeg in deze stap toch te plakkerig is kun je altijd nog een beetje bloem toevoegen. Kneed het deeg tot het zacht en elastisch aanvoelt in je handen.
TIP: er zijn ook manieren om brood te bakken zonder kneden!
Stap 4: Rusten
Dit is een hele belangrijke stap en zorgt voor een mooi luchtig en smaakvol resultaat. Het is mijn ervaring dat hoe meer tijd je een deeg geeft, hoe lekkerder en mooier het eindresultaat wordt. Laat het deeg minstens 1 uur rusten in een afgedekte kom tot het in hoeveelheid is verdubbeld.
Stap 5: Vormen
Nu is het tijd om je deeg te vormen. Maak kleine bolletjes, of leg het deeg in een ingevet bakblik voor een hoog brood. Je kan ook een vlecht maken of een andere ‘vrije’ vorm die je los op de bakplaat maakt.
Stap 6: Tweede rust
Tijdens deze stap laat je het deeg nog een keer rijzen voordat het de oven in gaat. Zorg ervoor dat het deeg goed afgedekt is met een vochtige theedoek of ingevet stukje plastic folie zodat het niet plakt.
Stap 7: Bakken
Deze stap is natuurlijk erg belangrijk. De lekkerste korst krijg je in een hete oven met een verhoogde luchtvochtigheid. Dit kun je bereiken door je oven op de hoogste stand voor te verwarmen, het deeg in de oven te zetten en vervolgens een klein beetje heet water op je hete bakplaat te schenken. Doe snel de ovendeur dicht en laat de stoom zijn werk doen. Je kan ook met een plantenspuit wat water op het brood spuiten wanneer je hem net in de oven hebt gezet. Tegenwoordig hebben steeds meer mensen ook een stoomoven. Hiermee kun je ook heel mooi brood bakken met de combinatie van hete lucht en stoom.
Een gemiddeld brood heeft ongeveer 30 minuten nodig om goudbruin en gaar te bakken. Kleine broodjes zijn klaar binnen 15 minuten.
Stap 8: Afkoelen
Natuurlijk is de verleiding heel erg groot om direct het brood te snijden en op te eten. Maar, de kwaliteit van het brood zal beter zijn als je het eerst even laat afkoelen. Dit is vooral waar voor grote broden waar je plakken van snijdt, laat dit minstens zo lang afkoelen als het gebakken is.
Geef een reactie